Beeldend werken​​​​​​

Methoden en technieken

Creatieve coaching, verfcoaching, kunstzinnig coachen - zomaar wat hits als men op internet zoekt met de zoektermen 'coachen' en 'schilderen'. Het creatieve werken heeft een plek gekregen in de coachwereld. Dit in navolging van de creatieve therapie, die al langere tijd een rol speelt in de therapeutische wereld. Naar de betekenis van dit beeldend werken heeft Anneke Buikema onderzoek gedaan in het kader van haar master kunsteducatie, met als onderzoekvraag: in welke mate kan beelden werken een bijdrage leveren in de zorg voor mensen die psychisch lijden? Het gaat hierbij dus om kunst als artistieke interventie in de hulpverlening.

Acht respondenten met de diagnose schizofrenie, deelnemers aan een kunstklas binnen een ggz-instelling, werden benaderd om deel te nemen aan het onderzoek. Buikema voerde gesprekken met de respondenten over hun artistieke werk. Aan de orde kwamen beeldaspecten (zoals licht, kleur, vorm, compositie en materiaalgebruik), maar ook narratieve aspecten (zoals titel en thema) en symbolische aspecten (zoals betekenis, bedoelde functie, visie, idee en opvatting).

Uit de gesprekken met de deelnemers kwamen prachtige dingen naar voren. Het schilderen biedt veiligheid, groei van zelfvertrouwen, rust, zelfinzicht, zingeving en verwerking. Door het schilderen ervaren de deelnemers mogelijkheden om te communiceren, als woorden tekort schieten om dat wat binnenin is uit te drukken. Voor de deelnemers aan dit onderzoek, mensen die door hun aandoening te maken hebben met wanen, biedt het schilderen het terugkrijgen van grip en controle als het onderscheid tussen werkelijkheid en verbeelding ontbreekt. De onderzoeker concludeert dat beeldend werken een belangrijke bijdrage kan leveren aan zelfexpressie en zelfinzicht.

Dit zijn thema's die niet alleen een rol spelen in de therapeutische wereld maar ook essentieel zijn binnen coaching en andere vormen van begeleiden. Beeldend werken binnen coaching, wat een kans!

​​​​​​​Buikema, A. (2013). Ik schilder dus ik besta. Afstudeerscriptie. Kunsteducatie Hanzehogeschool/Noordelijke Hogeschool Leeuwarden.