TsvB 2022-04 Thema: Vrijheid in verbinding

Vrijheid krijgt door pandemie, wereldpolitiek, energie- en klimaatcrisis een andere betekenis die vraagt om nieuwe verbindingen. De vanzelfsprekendheid maakt plaats voor onzekerheid over verlies van gezondheid en veiligheid. In hoeverre ervaar ik vrijheid en verbondenheid? Vrijheid lijkt persoonlijk. Timo van Kempen en Ellen van Son schrijven over Viktor Frankl: in zijn ervaringen tijdens de holocaust ontdekte hij dat ieder mens het vermogen heeft om een eigen positie te kiezen tegenover onveranderlijke omstandigheden. Tijdens de ANSE Summer University in Riga werd ik geraakt door een keynote van vier Oekraïense collega’s: ‘Wij willen niet als slachtoffer worden gezien en (...) hebben jullie nodig om onszelf niet te verliezen in onze haat tegen de Russen.’ Dreiging van verlies van vrijheid maakt verbinding met de ander van groot belang, bevestigt Gerian Dijkhuizen. Voor de rubriek Ontmoeting sprak ik met haar over haar ervaringen als commissielid internationale contacten.
Daphne Bressers deed promotieonderzoek naar de verbindingen tussen de Rijksoverheid en kennis- en adviesorganen. Zij beschrijft de tegenstrijdigheid tussen vrijheid en verbinding. Als onderdeel van een sociale en dynamische balans tussen de werkpraktijk en sturende systemen moeten we soms het systeem terugduwen om meer bewegingsvrijheid te krijgen. Jurja Steenmeijer noemt dat het creëren van professionele handelingsruimte in een cijfermatig en efficiënt ingerichte systeemwereld. Samen met Sijtze de Roos zocht ikzelf naar de betekenis van vrijheid in verbinding in dit spanningsveld. Wat betekent (professionele) vrijheid in relatie tot verbinding met je opdrachtgever? Betekenisgeving vindt continu plaats in een voortdurende heen-en-weerbeweging. En ook in het moment, zoals de column van Marlies Jellema en de bijdrage aan De Werkplek van Carole van de Logt illustreren. Carolien Zimmermann schrijft in haar openhartige column dat sturen op vrijheid paradoxaal is. Vrijheid krijgt vanuit de verbinding met diverse contexten een verschillende betekenis. Door de persoon, afhankelijk van hoe die vrijheid ervaart, aldus Stieneke Lucassen, naar het boek van Frank Koerselman. Ook als je vanuit de heersende norm aansluit bij de ander, zoals Lydia van Oudenaren beschrijft.
En dan delen we met trots dat ons tijdschrift tien jaar bestaat! In 2013 brachten we de eerste volledige jaargang uit. Het tijdschrift maakt het mogelijk kennis en kunde in vrijheid te delen en ons als professionals te verbinden. Eindredacteur Harry Haakman schreef over zijn ervaringen. Laten wij ons, in de beweging van vrijheid in verbinding, blijven ontwikkelen en delen wat wij hierin kunnen betekenen. Veel leesplezier!