Toen gebeurde er iets

Bij een coachopleiding vertelde een student over het ‘pingmoment': het moment waarop er tijdens een coachgesprek ‘iets' gebeurt. Iets wezenlijks, iets belangrijks. Erik de Haan, onder meer hoogleraar organisatieontwikkeling en coaching aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, deed onderzoek naar dit soort kritieke momenten in coaching, zoals hij het formuleert. Dit artikel beschrijft de uitkomsten van een casestudie van een serie van tien coachgesprekken tussen een cliënt en een coach. Daarbij werd gekeken naar kritieke momenten in de coachgesprekken, zoals die waren ervaren door coach en cliënt.

Het onderzoek leverde interessante uitkomsten op. Een van de uitkomsten was dat in 47 procent van de beschreven kritieke momenten paarsgewijs naar hetzelfde moment gerefereerd wordt. Dus op zo'n moment gebeurt er iets wezenlijks, dat door coach en cliënt tegelijkertijd waargenomen wordt. Er zijn ook verschillen. Zo zijn kritieke momenten voor een coach vooral momenten van twijfel of angst bij zichzelf, terwijl kritieke momenten voor de cliënt vooral momenten van inzicht en bewustwording zijn. De Haan pleit voor dit soort procesonderzoek, naast onderzoek naar uitkomsten en resultaten van coaching. Het is volgens hem belangrijk dat een coach kennis heeft van wat effectief is in een coachgesprek, zodat hij zijn interventies en coachingstijl daarop kan afstemmen.

Stel na afloop van het volgende coachgesprek eens de volgende vraag aan uzelf en uw cliënt: wat was het kritieke moment in dit gesprek en waarom?

Haan, E. de & Nieß, C. (2012). Critical moments in a coaching case study: illustration of a process research model. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 64, 198-224.
Op het LVSC-congres van 2011 hield Erik de Haan een presentatie over dit onderzoek