Jezelf zijn - scriptie

Deze scriptie van Jillis Slingerland is de winnaar van de LVSC Scriptieprijs 2024.

‘HIV maakt mensen niet gevaarlijk om te kennen. Je kunt ze de hand schudden en een knuffel geven. De hemel weet dat ze het nodig hebben. Bovendien kun je samen met hen een huis, werkplekken, speeltuinen en speelgoed delen’ (Prinses Diana, 19 april 1987).

Er is een paradigmawisseling gaande die we het paradigma van verandering noemen. Waar we in het verleden keken vanuit een ‘afscheiden zijn’, kijken we nu vanuit ‘inclusiviteit en verbondenheid’ (Ofman, 2017) naar onszelf, elkaar en organisaties.

Een Paradigmawisseling veroorzaakt een ‘dramatisch’ ander beeld van de werkelijkheid (Kuhn, 1962). We kunnen in ons eigen leven ook een paradigmawisseling ervaren wat we een ‘breukervaring’ noemen. Een breukervaring is vaak een ingrijpende gebeurtenis in iemands leven zoals een groot verlies of een ernstige ziekte. Het leven is na een dergelijke ervaring niet meer zoals daarvoor. Een breukervaring kan echter ook traumatisch zijn en blijvend een traumaval veroorzaken of, en daarin zit hoop, posttraumatische groei tot gevolg hebben (Bailleur, 2022). 

Hoop doet leven, zegt men vaak. 

Hoop is een verwachting die eigenlijk tegen alle verwachtingen in gaat. In de hoop wint de toekomst het steeds van het verleden (Tongeren, 2013). Toch is er meer nodig in dit leven dan alleen de hoop. Zeker wanneer het gaat om levens veranderende gebeurtenissen in ons eigen leven of in de samenleving als geheel. 

Het is 1981 wanneer een heel nieuwe ziekte zijn entree maakt. In de eerste jaren wordt het ‘The Gay Cancer’ genoemd, maar wanneer de ziekte zich niet alleen beperkt tot homomannen en men ontdekt dat het om een virus gaat dat zich met name via bloed verspreid krijgt deze ziekte de naam HIV; Humaan Immunodeficiëntievirus. Zonder behandeling veroorzaakt het virus Aids; Acquired Immuno Deficiency Syndrome. 
 

Ik heb onderzocht hoe wij onszelf kunnen zijn ondanks of dankzij breukervaringen in ons leven. Hoe een organisatie als het Aidsfonds, waar ik mijn onderzoek heb mogen uitvoeren, ondanks verlies, pijn en trauma kan groeien en veranderen. Hoe we blijven staan en dicht bij onszelf kunnen blijven ondanks uitsluiting, stigmatisering en angst. Hoe we met elkaar duurzaam kunnen verbinden, veranderen en in liefde de confrontatie aangaan. 

Het is prinses Diana die voor het oog van de wereld de hand schudt van een onbekende man met Aids. Echt contact bestaat uit het overwinnen van de angst voor het lijden van de ander en werkelijke verbinding te leggen waardoor je er voor de ander kunt zijn (Jorna, 2012). 

In dit onderzoek, dat bijna 1,5 jaar duurde, beschrijf ik hoe ik als begeleidingskundige het Aidsfonds heb begeleid in een vraagstuk rondom feedback, elkaar aanspreken en het voeren van ‘moeilijke gesprekken’. Samen met het Aidsfonds heb ik kampvuren aangestoken en rond die kampvuren hebben we de liefde voor elkaar en onszelf mogen ervaren. We zijn tot de conclusie gekomen dat het gaat om ons met aandacht te verbinden. Het is niet de hoop die doet leven, maar het leven zelf door de ontmoeting met onszelf en de Ander.