Beter in balans

'Ik ben meer in balans.' Dat is wat een van de deelnemers aan het in dit artikel beschreven onderzoek zei na negen weken yoga. Het artikel beschrijft een kwalitatief onderzoek naar de effecten van yoga bij patiënten die leiden aan chronische nekpijn. Achttien patiënten deden gedurende negen weken mee aan een yogaprogramma bestaande uit yogalessen (yogaposities en geleide ontspanning) en dagelijkse yogaoefeningen thuis.

Om te onderzoeken welke effecten deze yogalessen hadden op de patiënten, werd gebruik gemaakt van lichaamstekeningen. Voor en na het yogaprogramma werd de deelnemers gevraagd op een lijntekening van een bovenlichaam, waarop de lijnen die het hoofd aan de romp verbinden ontbreken, aan te geven hoe zij de omtrek van hun lichaam in de nekstreek ervaren. Vervolgens werden de patiënten geïnterviewd, aan de hand van de tekeningen ‘voor’ en ‘na’, over verschillen en overeenkomsten. De interviewers stelden verder vragen over lichaamsgewaarwording, emotionele staat, het dagelijkse leven en coping-strategieën, terwijl ook hier gevraagd werd naar de verschillen en overeenkomsten voorafgaand en na afloop van het yogaprogramma.

Uit analyse van de interviews bleek dat patiënten die deelgenomen hadden aan het yogaprogramma ervaringen rapporteren op het fysieke, cognitieve, emotionele, gedragsmatige en sociale vlak. Deze ervaringen kunnen worden samengevat als een actievere innerlijke betrokkenheid, hernieuwd lichaamsbewustzijn, meer interne ‘locus of control’, cognitieve herwaardering van fysieke activiteit en een toegenomen acceptatie van pijn en handicaps.

Mooie resultaten die ook begeleidingskundigen een nieuwe impuls kunnen geven om lichaamswerk te gebruiken als interventie. Stress, moeite, onbalans en onvermogen zitten immers niet alleen in het hoofd, maar ook in het lichaam. En het blijkt dat het lichaam een startpunt kan zijn om te komen tot cognitieve herwaardering, meer interne 'locus of control' of gewoon meer balans.